Sinds de inmiddels bekende Bengaalse  kledingfabriek Rana Plaza in april 2013 instortte, is er een hoop gebeurd op het gebied van fairtrade fashion. Het Bangladesh-akkoord, dat in het leven is geroepen om de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie te verbeteren, is inmiddels door menig modemerk getekend. En in Nederland stond duurzame mode zelfs centraal tijdens Fashionweek en Modefabriek.  Toch zit er ook een keerzijde aan de hogere lonen in Bangladesh: H&M maakte eind maart 2014 bekend dat stijgende Aziatische lonen drukken op de winstmarges van het Zweedse bedrijf. De vraag die rijst is hoe je als modebedrijf duurzaam én (extra) winstgevend kan zijn.

H&M

Het loon van textielarbeiders in Bangaladesh lag vorig jaar op 68 dollar per maand. Vóór een eerdere loonsverhoging was dit zelfs 38 dollar per maand. Wanneer de lonen opnieuw worden verhoogd, en betere arbeidsomstandigheden worden nagestreefd, brengt dit voor H&M kleinere winstmarges met zich mee. De Zweedse keten laat immers circa 80 procent van zijn kleding in Azië maken en is één van de grootste afnemers van Bengaalse kledingfabrieken. Het modebedrijf ziet het niet zitten om zijn eigen prijzen te verhogen, omdat de concurrentie op prijsniveau moordend is . Andere fast fashion ketens als Zara, Primark en Forever 21 zitten H&M op de hielen. Hoe kunnen H&M en andere bedrijven duurzaam én winstgevend zijn?

Geen excuus voor duurzaamheid

Op de website van MVO Nederland blijkt dat de mode-industrie negen uitdagingen moet overwinnen om duurzaam (én succesvol) te worden. Krimpende winstmarges zijn hier een voorbeeld van, maar ook de versplinterde supply chain en ‘de crisis’ worden door modeondernemers als een excuus tegen duurzaamheid gebruikt. Onzin, vindt MVO Nederland. Bekijk hieronder de negen uitdagingen van duurzaamheid, en waarom die allen geen excuus vormen.

1. Margedruk

“Onze marges zijn zo klein, dat we steeds voor het goedkoopste moeten gaan” is een veelgehoord excuus in de mode-industrie, waaronder dus H&M. En kledingbedrijven lijden inderdaad onder hevige concurrentie, prijsstijgingen, een BTW-verhoging én ‘de crisis’. Echter, de meeste kosten van de ondernemer worden niet gemaakt in de fabrieken in Zuid-Oost Azië, maar in Nederland. Te denken valt aan winkeloppervlakte, marketing, personeelskosten, etc. Bezuinig daarop!

2. Gebrekkige transparantie

Uit angst voor de concurrent doen veel modebdrijven schimmig over hoeveel kleding zij afnemen, bij wie en onder welke omstandigheden. Dat maakt het lastig om na te gaan hoe verantwoord de kleding is die wordt verkocht. Er zijn echter genoeg bedrijven die wel transparant én succesvol zijn, zoals Nike, Levi’s en Adidas bijvoorbeeld.

3. Versplinterde keten

De grote supply chain is een veelgehoord excuus. Modebedrijven zouden niet precies (kunnen) weten waar hun kleding wordt geproduceerd. Investeer daarom in een goede relatie met je leveranciers. Zo weet je precies wie jouw kleding heeft gemaakt en onder welke omstandigheden. Tip: Kiss and Tell startte dit jaar met de actie Meet you weaver.

4. De modewereld is conservatief

Hoewel de mode anders doet vermoeden, is de modewereld opvallend conservatief. Bedrijven investeren nauwelijks in Research & Development, nieuwe vezels, opleidingen, en vragen een schrikbarend laag aantal nieuwe ‘patenten’ aan. Tijd voor wat innovatie dus: maak eens een broek van soja of hennep!

5. De klant koopt het niet

In de praktijk blijkt dat maar weinig consumenten (meer) willen betalen voor duurzaamheid. En dus doet de retailer er ook niets mee. Er zijn echter steeds meer consumenten die wél een eerlijke prijs willen betalen voor eerlijke mode. Groen doen is zelfs hip! Een hoop modemerken werden al een groot succes door naast mooie kleding ook een mooi (lees: duurzaam) verhaal neer te zetten. Denk aan Original Mocro’s, Studio Jux en Kiss and Tell.  

6. Hoezo fairtrade?

Behalve de ingestorte fabriek in Bangladesh weten maar weinig mensen (waaronder retailers, consumenten en politici) iets over de omstandigheden waaronder kleding wordt gemaakt. In de leerindustrie is het bewustzijn nog gebrekkiger. Want wist jij bijvoorbeeld dat de leerindustrie erg milieuvervuilend is? Lees hier meer over duurzaamheid en leer.

7. Ongelijk speelveld

In Nederland gelden inmiddels strenge arbeids- en milieuwetten, die veel ontwikkelingslanden (nog) niet kennen. Dat is één van de redenen dat veel textielfabrieken en leerlooijeren ons land een tijdje geleden dan ook hebben verlaten. De vervuiling en uitbuiting zijn vaak meeverhuisd, en vinden nu plaats in landen als Bangladesh. Maak geen misbruik van dit ongelijke speelveld!

8. Wat is duurzaamheid?

Duurzaamheid ziet op meer dan alleen eerlijke lonen. Ook goede arbeidsomstandigheden en milieu- en diervriendelijkheid dragen bij aan ‘groene mode’. De vele begrippen en keurmerken mogen geen excuus zijn om door de bomen het bos niet meer te zien en niet ‘aan duurzaamheid te doen’. Kies juist de duurzaamheid die het beste bij jou past.

9. De crisis

“Het is crisis, laat me met rust!” Veel modeondernemers zullen deze gedachte hebben bij het horen van de term duurzaamheid. Een eerlijke kledingindustrie mag echter niet de dupe worden van ‘de crisis’. Bovendien is het niet verstandig te wachten tot de crisis over is. Wie weet is dit wel de nieuwe realiteit. Vind daarom een nieuwe manier om succesvol te zijn. Verwerk duurzaamheid in je businessmodel! Duurzame ondernemers zijn niet voor niets positiever over de toekomst.

Hoe kan het wel?

–         De meeste kosten maak je niet in Azië. Bezuinig daarom eens op winkeloppervlakte, marketing en personeel. Te denken valt aan een grotere focus op online (minder winkeloppervlakte), inclusief social media (gratis marketing) en tablets in de winkel (minder personeel).

–         Kijk eens waar andere succesvolle, duurzame bedrijven hun kleding vandaan halen.

–         Weet waar je je kleding laat maken en onder welke omstandigheden.

–         Wees innovatief!

–         Vertel het verhaal achter je (duurzame) kleding. Storytelling is hot!

Lees ook: Zo kunnen retailers hun CO2-uitstoot beperken (en daarmee de rekening)