Het mondkapjesbeleid heeft nogal wat stof doen opwaaien in de retail. Dat begon begin deze week met het instellen van het mondkapjesadvies in de drie grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Toen tijdens het debat in de Tweede Kamer woensdag 30 september een Kamermeerderheid daartegen ageerde, zegde premier Mark Rutte toe de richtlijn landelijk in te voeren, per direct. Omdat er echter nog vragen zijn over dit onderwerp, volgt komende vrijdag een nadere toelichting hierop. 

Willekeur 

Uit een belronde lange verschillende mode- en schoenenwinkeliers blijkt dat zij het mondkapjesadvies niet ver genoeg vinden gaan. Dat vindt ook Inretail-directeur Jan Meerman die het AD laat weten dat het invoeren van een mondkapjesplicht in alle winkels beter werkt dan een mondkapjesadvies. Volgens Meerman werkt het bij consumenten het gevoel van willekeur in de hand wanneer de keus bij de winkelier wordt gelaten en is er angst voor discussies in de winkel. Een mondkapjesplicht zorgt voor duidelijkheid. “Een dergelijke verplichting moet niet worden afgedwongen door een ondernemer of door een burgemeester. Dat moet centraal vanuit Den Haag worden geregeld. Nu worden winkeliers met een dilemma opgezadeld, dat kan niet”, zegt hij. Inretail en MKB Nederland houden later deze week een spoedoverleg met het kabinet over het mondkapjesbeleid. 

Hoe gaan retailers hiermee om en wat vinden zij van het beleid? We peilden de meningen:  

Daan Lange, Juffers (Katwijk) 

“Alleen een mondkapjesadvies werkt niet. Het is in mijn ogen wel of niet, en dan ook voor alle winkels in het hele land. Dat schept duidelijkheid naar de klanten en ook zou ik het oneerlijk vinden als winkeliers in de stad het wel moeten en wij buiten de stad niet. Het is natuurlijk fijn voor ons dat klanten niet naar de stad zouden willen omdat ze dan een mondkapje om moeten, en dan bij ons komen winkelen. Maar dat kan je niet maken tegen over de winkeliers daar. Dus één voor allen en allen voor één. We moeten nu doorpakken en hopen dat we niet in lockdown moeten over twee, drie weken. Niet klagen maar dragen. Wij gaan ervoor en hopelijk wordt het met een mondkapjesverplichting voor de klanten niet een drempel om te komen. Daarom is een goede communicatie belangrijk!” 

Barbara van Leyen, directeur Tally-Ho (o.a. Amsterdam, Alkmaar, Hoorn en Bergen) 

“Wij stoeien ook met de vraag. We hebben het sinds gisteren wel verplicht gesteld voor het personeel. De klanten kan je het niet verplichten omdat het landelijk niet verplicht is. We denken erover om wel mondkapjes bij de ingang neer te zetten. Mijn voorkeur gaat naar een landelijke verplichting, ik vind dat heel Europa dezelfde regels moet hebben: Binnen (openbare ruimtes) staan en lopen = mondkapje. Binnen zitten = geen mondkapje. Zo is het ook in Spanje, Italie en Frankrijk en het werkt goed.” 

Emilie Groenendaal, Liberty (Amersfoort) 

“Ik vind het heel dubbel allemaal. Aan de ene kant zou een landelijke verplichting eerlijker en duidelijker zijn, maar aan de andere kant lees je toch dat in de steden waar het al verplicht was het winkelende publiek aanzienlijk terugnam in aantallen. Zelf stel ik het niet nog niet verplicht in de winkel, omdat ik eerlijk gezegd toch ook heel bang ben voor minder klandizie. Afgelopen zomer was ik zelf in Frankrijk en daar was het inderdaad verplicht, dus ik moet uit persoonlijke ervaring zeggen dat het wel snel went. Maar daarbij viel mij in Frankrijk enorm op dat iedereen daar wel een mondkapje droeg, maar totaal geen afstand hield. Dan ben ik persoonlijk toch meer een voorstander van die 1,5 meter samenleving! Maar ik vrees sowieso wel weer voor terugloop nu na de persconferentie van gisteren.” 

Alexandra van Lennep, Fauve (Waalwijk)

“Ik begrijp dat de grote winkels voor een mondkapjesplicht pleiten. Ikzelf heb een boetiek waar maar maximaal vier mensen tegelijk binnen mogen zijn. Zo kunnen we de anderhalve meter goed waarborgen. Ik ben geen voorstander van mondkapjes. Wij zijn vaak lang en intensief bezig met klanten en geven veel stylingadvies. Ik denk dat dit met een eventuele mondkapjesplicht lastiger en vermoeiender wordt en dat er toch ook klanten zijn die wegblijven omdat ze gewoonweg niet willen passen met mondkapjes. Maar dat denk ik en weet ik niet zeker. Het persoonlijke, warme gevoel met een cappuccino je kleding doorpassen wordt dan toch heel anders denk ik.”

Tanja Deurloo, Antraciet (Leiden)

“Wat ik merk is dat iedereen zich keurig aan de regels houdt en op anderhalve meter afstand blijft in de winkel. Dat komt door ons strenge deurbeleid van maximaal zes personen in de winkel en verplicht handen desinfecteren bij binnenkomst. Dit is goed te overzien en werkt veilig voor ons en de klant. In grote winkels is dat heel moeilijk. In begin van de coronacrisis zag je iedereen keurig in een rij staan, maar binnen was er totaal geen sprake meer van anderhalve meter afstand. Dat kan natuurlijk niet. Controle is er niet dus dan vind ik dat mondkapjes verplicht zijn bij grotere winkels waar overzicht moeilijk is.”

Frank van den Nouwland, Paul Warmer (Amsterdam, Amstelveen, Den Haag en Eindhoven) 

“Na de persconferentie van maandag hebben we besloten onze medewerkers een mondkapje te laten dragen. In alle vestigingen: Amsterdam, Amstelveen, Den Haag en Eindhoven. Ik zou graag zien dat die lijn voor winkelpersoneel in het hele land wordt doorgetrokken, zodat het eerder als ‘normaal’ voelt. Als ik heel eerlijk ben, vind ik de maatregel niet passend – het winkelgebied wordt ten onrechte als besmettingshaard aangewezen, want het centrum van Amsterdam is gewoon stil. Maar ik ben geen deskundige; als de regering ons dringend adviseert een mondkapje te dragen, dan doen we dat gewoon. Klanten mogen daarentegen zelf weten of ze de winkel willen betreden met of zonder masker. We zullen niemand buiten laten staan zolang een mondkapje nog niet verplicht is, maar ik denk wel dat we in de winkel het goede voorbeeld moeten geven.” 

Jochem Grund, Mascolori (Rotterdam) 

“Omdat we net buiten het centrum van Rotterdam zitten, zijn mondkapjes nooit een verplichting geweest, ook niet tijdens het experiment in augustus. We merkten de gevolgen van de maatregel toen wel; het was en is erg stil op de Binnenweg, waar wij zitten. Normaal ontvangen we klanten vanuit het hele land, maar nu zijn klanten huiverig om naar Rotterdam af te reizen. Ik vind het fijn dat het een advies en geen verplichting betreft, omdat een van onze usp’s het persoonlijke contact is. Dat wordt erg bemoeilijkt met een mondkapje. Ik heb overwogen om Mascolori-maskers te maken, maar heb dat uiteindelijk toch niet gedaan: om eerlijk te zijn deed het me denken aan een vrolijke doodskist. Iets ongezelligs opfleuren blijft ongezellig. We houden ons aan de RIVM-regels, maar proberen de mondkapjes uit te stellen. Zeker omdat de andere regels effectiever zijn, afstand houden en helaas geen hand meer geven aan trouwe Mascoloristen.” 

Paul Tap, Beterlopenwinkel (Den Haag, Groenekan en Leiderdorp) 

“We worstelen met het mondkapjesvoorschrift. We gebruiken ook preventieschermen bij de kassa’s en het passen – dat verplicht ik als werkgever – en die hebben een soortgelijk effect. Een mondkapje lijkt dan dubbelop. Het scherm beperkt net als de mondkapjes het geluid wat, het bemoeilijkt de communicatie. Klanten komen om je toch te horen dichterbij staan en dan is het effect juist averechts. Het is me ook niet helemaal duidelijk of het advies voor bijvoorbeeld Den Haag alleen bedoeld is voor de stad, of ook voor de agglomeratie. Onze winkel zit in Wateringen, valt dat binnen of buiten het advies? Dat gaan we nog navragen. Vooralsnog hebben we onze maatregelen verscherpt en letten we beter op de uitvoering bij klanten en medewerkers.” 

 André Sprangers, Zwartjes van 1883 (Amsterdam) 

“Ik had in maart al 2400 mondkapjes besteld en was bang dat het mijn slechtste aankoop ooit was. Nu ben ik blij dat ik ze heb. De medewerkers dragen ze in onze winkels (op de Utrechtsestraat en in winkelcentrum Gelderlandplein, red.) als er klanten zijn. Verder bieden we ze aan klanten aan die zelf geen mondkapje hebben en het wel op prijs stellen om ze tijdens hun bezoek te dragen. Het is bij ons géén verplichting. We hadden al automatische alcoholdispensers bij de ingang en werken met plexiglas schermen op de toonbanken en tijdens het helpen van klanten. Wat niet veranderd is; we maken nog steeds gebruik van pasbankjes en schoenlepels, want we trekken de schoen nog steeds aan bij de klant. Het centrum van Amsterdam is heel rustig, zonder toeristen en dagjesmensen. Gelukkig hebben we naast de fysieke winkels ook een webshop en doet onze vestiging op het Gelderlandplein het goed.” 

Kevin van Wijk, Vico (Rotterdam) 

“Wij laten maximaal vier personen tegelijk in de winkel. Zo kunnen we een afstand van minimaal anderhalve meter tussen mensen garanderen – op deze manier blijft er zelfs nog veel ruimte over. Bij binnenkomst staat er handgel klaar voor mensen. Op de deur staat duidelijk aangegeven wat ons protocol is. Mondkapjes zijn in onze winkel niet verplicht, we laten de keuze aan de klant. Dat heeft ook te maken met het maximumaantal mensen dat we binnenlaten; in principe is er ruimte genoeg om veilig te kunnen winkelen. Zolang het een advies betreft, zullen we mondkapjes niet verplichten. Maar mocht dat straks wel het geval zijn, dan zullen we ons daar uiteraard aan houden.” 

Sander Lusink, Oger (Amsterdam) 

“Hoewel we het voor de omzet niet gunstig vinden steunen we het beleid om mondkapjes te dragen. In onze winkels draagt ons personeel deze en adviseren deze ook aan klanten, maar we verplichten het niet aan onze klanten. De klanten vinden het niet erg en volgen ons advies op. Het is wel onduidelijk dat het niet verplicht is.” 

Clement Popma, Cleding Raad (Groningen):   

“Ik snap niet dat het niet van het begin af aan verplicht is gesteld. Ik ben in Hamburg geweest onlangs waar het hartstikke druk was en iedereen zonder problemen een mondkapje droeg. Dat zou hier ook kunnen. Ik heb in Groningen nog niet te maken met het advies, maar mocht het zover komen dat heb ik daar totaal geen moeite mee. Ik denk mijn klanten ook niet, al maak ik wel zorgen dat het mensen ervan weerhoudt om naar de stad te gaan.” 

Steven Vrendenbarg, Mr Marvis (Amsterdam): “We hebben aan de Oude Looiersstraat een winkel en kantoor in één en werken al lang conform de maatregelen, zoals anderhalve meter afstand, en handen wassen. Voor kantoor geldt dat personeel zich moet aanmelden als ze hier willen werken, maar ze mogen niet met het ov komen of klachten hebben natuurlijk. Onze winkelmedewerker moet een mondkapje dragen als er klanten in de winkel komen en we vragen klanten er ook één te dragen. Hebben ze die niet, dan krijgen ze er één van ons. Het is niet zo druk nu en de maatregel is pas een dag oud, maar ik verwacht geen problemen aan de deur. Wel vind ik het beleid onduidelijk, het is dubbel dat je wel naar de gym mag bijvoorbeeld.”