Zes ondernemers met schoenen- of kledingwinkels, verspreid over het hele land en met winkels van twintig tot ruim tweeduizend vierkante meter. Hun ervaringen met de lockdown en de heropening zijn verschillend, maar op de simpele vraag ‘Hoe gaat het?’ geven ze een vergelijkbaar antwoord. “Het is nog niet op hetzelfde niveau als van voor corona, maar we mogen echt niet klagen”, zegt Sharon Hilgers, eigenaar van My Jewellery, met een webshop en zeventien winkels in heel Nederland. “Het begint weer te lijken op wat we gewend zijn”, concludeert Monique Bastiaansen. Samen met haar ouders Geert en Henneke leidt ze Bastiaansen Modestad in Bavel, een weidewinkel met een oppervlakte van 2.250 vierkante meter.

‘Mensen worden wat positiever nu het nieuws ook positiever wordt’

Marieke Versmissen, Oak Schoenen

“Je merkt dat mensen wat positiever worden nu het nieuws ook positiever wordt”, zegt Marieke Versmissen van Oak Schoenen met een shop-in-shop van twintig vierkante meter bij Franken Kleding in Bergeijk. Hoewel het er steeds meer op begint te lijken dat de Covid-19-pandemie op zijn retour is, betekent dat niet dat de detailhandel nu meteen uit de problemen is. “De zorgen zijn nog niet weg”, beaamt Geert Bastiaansen. “Drie maanden zonder inkomsten is een serieus bedrag. Er was een buffer die we wilden gebruiken om andere plannen te verwezenlijken, maar we zijn nog steeds een gezond bedrijf. Dat gaat wel lukken dus.”

Vestigingsplaats

Het aantal klanten dat de mode- en schoenenwinkels weer weten te vinden, lijkt sterk te worden beïnvloed door de plaats waar de winkels gevestigd zijn. Het verschil is duidelijk te zien bij Telkamp Schoenen, dat vestigingen in Woerden en Utrecht heeft. “In kleinere steden als Woerden gaat het nu goed, maar in Utrecht nog niet. Je ziet daar lange rijen voor de Zara en de Primark, maar bij ons blijft het rustig. Vriendinnen van een jaar of veertig, vijftig gaan nog niet gezellig samen naar de grote stad”, zo verklaart Anita Telkamp het. Ook bij de zeventien winkels van My Jewellery zijn de verschillen duidelijk. “In Maastricht is het heel druk, in de kleinere steden gaat het goed, maar in Amsterdam is het minder”, zegt Sharon Hilgers.

Hard werken leidt tot tevreden klanten

Nu de winkels weer open zijn, wordt verschillend teruggekeken op de periode van lockdown. Kamsma Schoenen, met zeven vestigingen in Friesland en een geschiedenis die teruggaat tot 1754, ging over op thuisbezorging. Jelte Kamsma, verantwoordelijk voor de vestiging in Wolvega, praat er nuchter over. “In de periode van de lockdown hebben we door thuis te bezorgen vijftien à twintig procent van de normale omzet behaald. Veel te weinig natuurlijk, dus we zijn blij dat de mensen weer bij ons kunnen komen. Hier kunnen we de klant helpen kopen, en dat lukt heel aardig. Het is lekker druk.”

‘We hebben ons tijdens de lockdown voor 200 procent ingezet; dat uit zich nu in tevreden klanten’

Anita Telkamp, Telkamp Schoenen

De inspanningen van detaillisten om tijdens de sluiting toch klanten te kunnen blijven helpen, worden gewaardeerd. “Tijdens de lockdown hebben we er enorm veel energie in gestoken om klanten te blijven helpen”, vertelt Anita Telkamp. “Bij elke nieuwe regel moesten we weer wat nieuws verzinnen. Maar het is ons wel gelukt. We hebben ons met het hele team voor 200 procent ingezet. Dat uit zich nu in tevredenheid van de klanten.”

Geleerd tijdens de lockdown

Veel detaillisten hebben de maanden die de winkels gesloten waren, goed gebruikt. Ze leerden nieuwe dingen, legden het bedrijf eens stevig onder de loep en ontdekten een andere manier van werken. Ontwikkelingen waar ze nu de vruchten van plukken. Zo heeft Tanja Deurloo van de zelfstandige modezaak Antraciet Living & Fashion in Leiden prettige ervaringen met het winkelen op afspraak opgedaan. Zo prettig zelfs dat ze ermee doorgaat. “Private shopping is zowel ons als de klant goed bevallen, doordat we de klant alle aandacht kunnen geven. Daarom hebben we besloten dit te blijven doen. Klanten kunnen altijd bellen en dan is er een stylist voor ze.”

Marieke Versmissen van Oak Schoenen heeft als jonge ondernemer tijdens de lockdown veel geleerd: “Ik heb de tijd gebruikt om mezelf te ontwikkelen. Ik heb trainingen gevolgd, met oud-ondernemers gesproken en het bedrijf goed bekeken en bijgestuurd. En ik heb heel veel tijd besteed om mijn klanten te bestuderen. Het is me opgevallen dat ze heel bewust kopen en daarom kies ik nu nog meer voor duurzame producten. Dat deed ik al, maar ik ben er nu ontzettend mee bezig om me hiermee te onderscheiden van grotere ondernemingen.”

Coronamaatregelen

Met de coronamaatregelen zoals die nu gelden, is voor de meeste detaillisten wel te werken. Al is het niet altijd even makkelijk. De mondkapjes worden door iedereen als vervelend ervaren, maar vooral het maximumaantal bezoekers is een lastige. My Jewellery kan de drukte soms moeilijk aan. De winkels zijn niet heel groot in oppervlak, dus kan het gebeuren dat er lange rijen voor de deur staan. “Het voordeel is dat de conversie heel goed is. Wie in de rij staat, koopt ook wat. Maar soms is de rij te lang. Met Moederdag stond in Nijmegen een rij van vijftig mensen en kregen we klachten uit de omgeving en van de gemeente”, vertelt Sharon Hilgers.

‘Onze winkels zijn niet zo groot, dus het kan het gebeuren dat er buiten lange rijen staan’

Sharon Hilgers, My Jewellery

Ook bij Kamsma Schoenen is het soms zo druk dat het lastig kan worden de coronamaatregelen goed na te leven. “In 95 procent van de gevallen gaat het goed, maar soms zijn mensen er gewoon niet echt mee bezig. Wij mogen zes klanten in de winkel en dan vind ik het lastig om te zeggen dat ze buiten moeten wachten”, zegt Jelte Kamsma, voor wie het ook moeilijk is om altijd anderhalve meter afstand te houden. De winkel verkoopt namelijk veel comfortschoenen en heeft een aparte ruimte voor een podoloog. “Er komen veel mensen in de winkel die zelf hun schoenen niet vast kunnen knopen. Dan kunnen wij op anderhalve meter ook niet helpen.”

Samenleving nog teveel op slot

Maar het zijn natuurlijk ook de coronaregels in de maatschappij waar de detaillist mee te maken krijgt. Dat heeft ook invloed op het koopgedrag van de klant. Monique Bastiaansen: “Wij doen bijvoorbeeld veel voor bruiloften, maar nu een huwelijk maar dertig gasten mag verwelkomen in plaats van tweehonderd, merken wij dat ook.”

Wat voor iedereen geldt, is dat de klant niet veel reden heeft om iets nieuws aan te schaffen. Daarvoor zit de samenleving nog te veel op slot. Feestjes, uit eten, naar kantoor. Het wordt gemist. Monique Bastiaansen: “Het zou goed zijn als Nederland weer wat meer mag. Het wordt tijd dat we weer een reden hebben om nieuwe kleren te dragen. Joggingpakken heeft iedereen nu wel genoeg.”

Voorraad en uitverkoop

Wat alle winkels met elkaar gemeen hebben, is de voorraad die nog in huis is. Vooral bij een grote winkel als Bastiaansen Modestad is die aanzienlijk. Monique Bastiaansen: “We wilden bij de opening een heel nieuwe collectie laten zien. Daar hebben we bewust voor gekozen. De oude collectie hebben we nu dus nog op voorraad, maar we hebben nog niet besloten wat we daarmee gaan doen.”

‘Het wordt spannend wat er gaat gebeuren met de sale’

Tanja Deurloo, Antraciet

Ook My Jewellery heeft nog veel voorraad, maar Sharon Hilgers zint vooralsnog het liefst op acties die op de actualiteit inhaken. “Bovendien verkopen we tijdens de zomermaanden altijd juist goed. Als mensen op vakantie kunnen en het weer beter wordt, zullen we zien wat er allemaal gaat gebeuren. Ik hoop dat het een mooie zomer wordt.” Een uitverkoop is sowieso iets waar geen van de zes ondernemers al aan wil denken. Tanja Deurloo: “Het wordt spannend wat er gaat gebeuren met de sale. Het hangt voor mij af van de doorverkoop, en ik hoop niet dat veel bedrijven al heel vroeg met de sale gaan beginnen.”

Veranderingen door lockdown

De lockdown heeft er bij veel ondernemers voor gezorgd dat ze in hun bedrijf veranderingen doorvoeren die op de lange termijn zichtbaar zullen blijven. Zo heeft bij Antraciet de online verkoop meer aandacht gekregen. Tanja Deurloo: “Dat liep al best oké, maar vanwege corona hebben we nu meer online gedaan. Hierdoor hebben we ook klanten van buiten Leiden kunnen helpen. We hebben gemerkt dat klanten in de regio dit heel prettig vonden.”

Bij My Jewellery werkt het andersom. Het bedrijf is als webshop begonnen om van daaruit winkels te openen, maar op dit gebied heeft het wat gas terug moeten nemen. “We hebben bewust voor omni-channel gekozen. Maar terwijl de omzet in 2019 tussen boutiques en webshop op weg was gelijk op te gaan, zie je nu dat online weer de overhand krijgt”, vertelt Sharon Hilgers, die door meer winkels te openen de weegschaal weer meer in balans denkt te kunnen brengen. “We hadden vorig jaar wel meer winkels willen openen, maar het zijn flinke klappen die we ontvangen. Maar ik vertrouw erop dat het goed komt.”

Tekst: Elzemarie Karsdorp

Foto: Amina Filkins via Pexels