Het mag geen verrassing heten dat de corona-epidemie een enorme impact op de omzetten van moderetailers heeft. Inretail peilt gegevens bij aar leden en daaruit blijkt dat 63 procent van de modeondernemers een omzetdaling van 70 tot 100 procent ervaart in de maand maart. Een direct gevolg van de maatregelen die de overheid half maart nam om de uitbraak in te dammen. Was de groei daarvan in de eerste twee maanden van 2020 nog ruim 2 procent, in maart nam die een duikvlucht naar gemiddeld -39,7%. Dat is meer dan een aderlating.

Maar het openbare leven kwam tot stilstand en dat zorgde voor uitgestorven winkelstraten. Winkels hoefden niet dicht, maar wat voor zin had het om open te blijven? Scholen en horeca moesten dicht, werknemers van bedrijven gingen massaal thuiswerken tussen hun thuisstuderende kinderen. Veel retailers sloten daarop op eigen initiatief de deuren.

Inretail schrijft hierover: ‘Door de intelligente lockdown vielen complete retailsectoren stil en zagen veel ondernemers de financiële problemen op zich afkomen. Ze verkeerden van de ene op de andere dag in een state of shock. De schade is voor de meeste ondernemers aanzienlijk, variërend van tienduizenden euro’s tot meer dan een miljoen. Een groot deel (35,2 procent) van de moderetailers verwacht dat hun netto financiële schade tot 1 september dit jaar zal zijn opgelopen tot bedragen tussen 100.000 en 500.000 euro.’

Omzetcijfers

Hoe zien die cijfers er dan precies uit? Als we alleen kijken naar de kwartalen, dan valt het nog mee. Moderetailers hebben in de maanden januari, februari en maart 13,2 procent minder omzet gedraaid. De grootste daling is te zien in het segment vrouwenmode. Daar is sprake van 19,7 procent minder omzet. Ondermode lijkt niet veel last te hebben van de coronacrisis, slechts 3 procent minder omzet in dat segment. Mannenmode noteert 18,1 procent minder omzet, baby- en kinderkleding een daling van 14,3 procent.

Kijken we alleen naar de maand maart dan zie je wat de daadwerkelijke impact is op de moderetail. Zoals al eerder genoemd, daalde de omzet van de modebranche in maart met 39,7 procent. De grootste daling zit ‘m opnieuw bij vrouwenmode: een min van 48,1 procent. Daarna volgt mannenmode (-43,5 procent), kindermode (-36 procent) en ondermode (-24,9 procent).

Offline versus online, mkb versus grootwinkelbedrijf

Er zijn wel grote verschillen tussen offline en online winkels. De verkoop via webwinkels was in maart met 15,9 procent gedaald, de stenen winkel zag de omzet met meer dan de helft wegzakken, namelijk 52,2 procent verlies. Ook tussen de mkb-retailer en het grootwinkelbedrijf is veel verschil: 52 procent verlies bij de mkb’ers tegen een daling van 38,6 procent de grote jongens.

Maatregelen

Wat te doen tegen al dit omzetleed? De overheid kwam met verschillende maatregelen, maar de vraag is of dit afdoende is. Inmiddels heeft 81 procent van de moderetailers een aanvraag gedaan voor het noodpakket. Ook stuurt de overheid aan op een deal tussen verhuurders en retailers om de financiële druk op de retail te verlichten, maar ondanks enkele positieve berichten lijkt dit niet goed van de grond te komen.

Daarnaast maakt Inretail, samen met retailserviceorganisaties en brancheorganisaties aan leverancierszijde, een lobby gestart voor een overbruggingskrediet van 1 miljard euro om de lopende collecties te kunnen financieren en de inkoop te kunnen bekostigen voor het komende seizoen. In een brief aan staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken is dit plan uiteengezet. Daarnaast bevat deze brief nog enkele andere voorstellen, zoals een verlaging van de btw-afdracht vanaf 1 juli om een massale uitverkoop tegen hoge kortingen te voorkomen en ondernemers meer liquiditeit te verschaffen.

Anderhalvemetereconomie

Inmiddels gaat het licht weer aan in de Nederlandse winkelstraten. Veel mode- en schoenketens die in maart tijdelijk de deuren sloten, gingen in de aanloop naar het paasweekend van 12 en 13 april weer open. Mode- en schoenenretailers moeten hun weg weer vinden in een nieuwe realiteit, de zogenoemde anderhalvemetereconomie. De tendens dat de winkelstraten steeds een stukje drukker worden zet zich al enkele weken gestaag voort, al moet gezegd worden dat het nog lang niet zo druk was als in dezelfde periode vorig jaar.

We worden voorlopig geacht overal afstand te houden, zegt Inretail in de FashionScan. “Dat dit het businessmodel van de fysieke retail ondermijnt is duidelijk. Het zal de groei van nieuwe online en omnichannel businessmodellen versnellen. Een indicatie daarvan kregen we al door de positieve omzetontwikkeling van de online verkoopkanalen die in week 13 – na de noodmaatregelen van de regering – inzette. Ook pakken veel moderetailers al voorzichtig de draad weer op na de grote schokgolf in maart, merkten we tijdens een peiling bij een deel van onze leden.”

Online integratie

Ook Ramon Veelo, creatief directeur bij retaildesignbureau Binnenbrand, zegt in een interview met Textilia dat het nu meer dan ooit dé tijd is om online aanwezig te zijn. Het is de tweede manier om ruimte te creëren: online in je onderneming integreren. Juist klein behuisde kleding- en schoenenwinkeliers kunnen nu de rollen omdraaien: van fysieke winkel met een webshop naar online shop met een fysieke plek in de winkelstraat. Veelo: “Via social media is de klant online dichterbij dan ooit. Maak daar gebruik van door ervoor te zorgen dat mensen die naar je winkel komen al weten wat je hebt zodat ze gericht komen kopen. Probeer het principe van fysiek winkelen los te laten en ga omnichannel ondernemen. Daar ligt een enorme kans.”

LEES OOK: ANDERHALVE METER OP EEN PAAR VIERKANTE METER, HOE DAN?

Paul te Grotenhuis van brancheorganisatie Inretail realiseert zich dat die anderhalvemetereconomie voor de kleine winkel lastig is, maar wijst erop dat het nog altijd mogelijk is om klanten te ontvangen met het protocol Veilig Winkelen, zo zegt hij in een interview met Textilia. “In onze branche is het vertaald naar 1 persoon per 10 vierkante meter als je winkel kleiner is dan 1.000 m2. Dan is het met een winkel van 60 m2 nog altijd mogelijk om 6 klanten in je winkel te hebben.”

Dat ziet Inretail ook bij haar leden: “Retailers hebben om aan de veiligheidsvoorschriften te voldoen waar mogelijk ook de looproutes in hun winkel aangepast en bij kassa’s doorzichtige schermen geplaatst en de vloer gemarkeerd om afstand te houden. Gepaste kleding wordt daarna met stoom gereinigd of voor de rest van die dag uit de winkel gehaald.”

Winkeliers moeten zich voorbereiden op een samenleving waarin anderhalve meter afstand voorlopig de norm blijft. Hoe ziet de aankoop van een zomeroutfit of een paar schoenen eruit in deze ‘anderhalvemetereconomie’?

LEES: SHOPPEN IN EEN ANDERHALVEMETERSAMENLEVING: ‘WE KRIJGEN NAGENOEG GEEN FUNSHOPPERS MEER’

Volgens Inretail tonen ondernemers met ‘inventieve serviceoplossingen’ hun veerkracht. “Zoals via social media checkouts door kleding via zelf gestylede sets op Instagram Stories te verkopen. Ook worden klanten online getriggerd met virtuele modeshows en blogs. Of ondernemers openen hun zaak op afspraak of bezorgen kleding in pakketten die zijn afgestemd op de maten en smaak van de klant zodat die thuis kan passen, kiezen en eventueel kopen. Voor een aantal zelfstandige retailers is dit een opvallend succesvolle optie gebleken.”