Beeld: Chris Reyem via Unsplash

Mode- en schoenenverkopers realiseerden in het eerste halfjaar van 2023 een omzetgroei van 2,8 procent. Dat komt doordat leveranciers en retailers de prijzen de afgelopen maanden ‘resoluut’ (+7,6%) hebben verhoogd, ziet Peter van Rijn, fashion lead bij het marktonderzoeksbureau. Kleding steeg met 6,7 procent in prijs, schoenen werden zelfs 10,8 procent duurder. Volgens Van Rijn is dit de reden dat schoenenaanbieders hogere plussen noteerden dan kledingaanbieders (zie kader).

‘Het effect van de inflatie treedt vertraagd op bij mode en schoenen’

Rek in prijzen

Wat betreft prijsverhogingen lopen mode en schoenen achter andere sectoren aan, constateert de fashion lead. “Het effect van de inflatie treedt vertraagd op. Dat heeft te maken met de langere productietijden én de aanvankelijke aarzeling van leveranciers en retailers om de kostenstijgingen door te berekenen aan de klant”, zegt hij. “Over die drempel zijn ze inmiddels heen. Dat moet ook wel, want het aantal verkochte stuks was de eerste zes maanden van dit jaar 4,5 procent lager dan in 2022. Met het huidige volumeverlies zijn hogere prijzen de enige manier om de marge op peil te houden. Ik verwacht dat er nog wel wat rek in de prijzen zit en dat de branche de omzet daardoor over heel 2023 op peil zal kunnen houden. Maar op een gegeven moment is het plafond bereikt.”

Vrouwen, mannen en kinderen De prijzen van schoenen stijgen harder dan die van kleding. Dat is volgens Van Rijn de reden dat de schoenenverkoop het met een plus van 6,9 procent in de eerste zes maanden van 2023 beter deed dan de markt als geheel (+2,8%). Vrouwenschoenen plusten met 4,5 procent, mannenschoenen met 2,3 procent en babyschoenen met 15,9 procent. Alleen kinderschoenen leverden met 1,9 procent iets in. Populaire productgroepen zijn espadrilles (+41%), sneakers (16%) en – wellicht door het koude weer – pantoffels (+10%). Aanbieders van vrouwen- en mannenmode plusten met respectievelijk 0,4 en 1,2 procent. Kindermodeverkopers zetten 1,5 procent meer om en met babymode werd 6,1 procent meer omgezet. Bij kleding deden pyjama’s (+48%), sets ondergoed (+22%) en blazers (+21%) het goed. De verkoop van bikini’s (-26%) bleef door het regenachtige weer achter.

Verder bleef de onlineverkoop in de eerste helft van 2023 achter (-2,5%) en ondanks de mooie resultaten van het fysieke kanaal (+7,7%) drukt ook dat een stempel op de resultaten. Al is de online omzetdip volgens Van Rijn van tijdelijke aard en speelt mee dat in dit resultaat ook de offline inhaalverkopen van januari 2023 zitten. “Dat was de eerste januarimaand na de pandemie, waarin fysieke winkels weer volledig en zonder beperkingen open mochten zijn. Gevolg: offline pluste met ruim 36 procent, terwijl online die maand meer dan 13 procent inleverde.”

Pittige eerste helft

Al met al kijkt de fashion lead terug op een pittige eerste helft van 2023. “De markt wordt flink opgeschud”, zegt hij. “Het aantal faillissementen in de mode- en schoenenbranche baart zorgen, al hebben formules als Scotch & Soda en denimlabel Chasin’ van de Score Group gelukkig snel een nieuw onderkomen gevonden. Helaas zullen zij niet de laatsten zijn die omvallen. De hoge inflatie en kostenstijgingen, in combinatie met een overheidsschuld die moet worden terugbetaald, gaan hun tol eisen. Dat de voorjaarsverkoop door het natte en koude eerste kwartaal (+2,9%) laat op gang kwam, hielp niet. Het tweede kwartaal bood met een plus van 2,3 procent niet de gehoopte verbetering.”

‘Het goede nieuws is dat de consument de hand weer wat minder stevig op de knip houdt’

Het goede nieuws is dat de consument de hand weer wat minder stevig op de knip houdt, zo blijkt uit het meest recente GfK Consumentenonderzoek (juni 2023). “Wel is het aandeel dat zegt te wachten op de sale of andere kortingsacties nog steeds hoog”, zegt Van Rijn. “Maar in tegenstelling wat je misschien zou verwachten, is het niet toegenomen.” Hij constateert ook dat de consument de weg naar de stenen winkel blijft vinden. Het offline omzetaandeel komt in de eerste helft van 2023 uit op 54,7 procent (offline: 45,3%), tegen 52,2 procent in dezelfde periode een jaar eerder (offline: 47,8%). Die verschuiving is volgens Van Rijn deels de verdienste van lokale winkeliers en hun trouwe vaste klantenkring.

Verantwoording van de cijfers GfK neemt in de Fashionscan de online en offline point-of-sales data van een panel mode- en schoenenaanbieders mee, die samen ongeveer 45 procent van de totale fashionmarkt vertegenwoordigen. Het gaat om een mix van pure online spelers, grootwinkelbedrijven en zelfstandige winkeliers.