De uitslag van het referendum over het uittreden van het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de Europese Unie (EU) op 23 juni 2016 schokte de Britse modewereld. Het kamp dat voor vertrek uit de EU was, de mensen die voor de Brexit stemden, kreeg op dinsdag zijn zin. De Britse modewereld reageerde geschokt. Britse retailexperts zagen de waarde van de pond kelderen en spraken direct hun angst uit voor inflatie en politieke instabiliteit.

Tegenwind

Banken in ons land maakten daags na de Brexit de balans op. Want wat betekent dit voor de Nederlandse economie en voor de modesector in het bijzonder? Volgens het Economisch Bureau van de ING betekent dit in elk geval tegenwind voor de Nederlandse economie. De bank verlaagde dan ook de groeiraming voor de Nederlandse economie naar 1,8 procent (was 2,1 procent) en voor 2017 naar 1,3 procent (was 1,9 procent). De Brexit zorgt volgens de bank in de Nederlandse detailhandel voor onzekerheid en een lager consumentenvertrouwen, iets waar de kleding- en schoenenbranche gevoelig voor is.

Export kleding

De ABN Amro stelt dat de Brexit ook de export in schoenen, textiel en lederwaren raakt. In 2015 exporteerde ons land voor bijna 850 miljoen euro aan kleding naar het VK, schrijft de bank in een analyse, een aandeel van 12 procent in de totale kledingexport. “Omdat het VK een belangrijke exportpartner van ons land is, heeft een Brexit een iets groter effect op ons land dan op de eurozone als geheel.”, stelt sectoreconoom Sonny Duijn van ABN Amro. “Een Brexit drukt de groei van de Nederlandse economie in 2017 naar verwachting met 0,7%-punt.”

Ook de ABN Amro zegt dat er veel afhangt van het gegeven of het consumentenvertrouwen geraakt wordt door de Brexit. Duijn: “In de kledingretail is dat een belangrijk punt, want als het sentiment doorslaat naar de rest van Europa zal het na het Verenigd Koninkrijk en de exporterende bedrijven uiteindelijk vele markten raken.”

‘Ondersteboven’

De schrik zit er goed in bij Britse modebedrijven, weten zowel modemerken als agenturen die Textilia heeft geraadpleegd. Volgens Arnoud Janssen van Pan Agenturen uit Hem zijn de Engelse fabrikanten met wie hij contact heeft ‘ondersteboven’ van de Brexit. Pan Agenturen heeft zes Britse merken in portefeuille en levert aan zo’n 120 verkooppunten. “De fabrikanten hopen dat het geen belemmeringen geeft in het goederenverkeer”, vertelt Janssen. “Nu kunnen ze binnen drie dagen uit voorraad uitleveren, dat zal vertraging oplopen als de goederen door de douane moeten. En het zal extra kosten met zich meebrengen. Wel zij ze blij dat er qua betalingen niet verandert, want ze hebben een eurorekening. Wat er op termijn gebeurt met de inkopen, is afwachten.”

Gevaar

Wat de gevolgen voor zijn eigen agentschap zijn, kan Janssen nog niet inschatten. Wat hij wel weet, is dat in de moderetail snelheid een voorwaarde is. En die komt nu in gevaar door de Brexit. “Wij vertegenwoordigen een merk, William Lockie, dat lamswollen truien en vesten heeft in meer dan 35 kleuren. De winkelier die een zo breed mogelijk kleurenaanbod wil bieden, bestelt er één per maat per kleur en wil dat wekelijks kunnen aanvullen. Als dat vertraging oploopt door importmaatregelen en het bovendien door extra kosten duurder wordt, bedenkt een winkelier zich wel twee keer voordat hij met zo’n merk in zee gaat. Want dat is in deze tijd niet meer interessant.” Erg jammer, stelt Janssen. “Het was nu net zo leuk dat mensen meer oog kregen voor authenticiteit en kwaliteit.”

Vraagtekens

Toch denkt Janssen dat het niet tot een Brexit zal komen. “Ik zet mijn vraagtekens daarbij. Er is een fout gemaakt door de jongeren die niet hebben gestemd, maar wel bij de EU willen blijven. Die laten zich nu wel massaal horen. En Schotland wil nu kijken of ze zelfstandig verder kunnen gaan.” Zijn collega van agentuur Hacor, met de Britse merken Barbour en John Smedley, denkt dat het nauwelijks consequenties heeft voor de Nederlandse markt. “Ik denk dat er niet veel zal veranderen, ik maak me in elk geval geen zorgen.”

‘Stap achteruit’

Bert van Son, eigenaar van het sustainable jeansmerk Mud Jeans met drie verkooppunten in het VK, hoort ‘alleen maar negatieve reacties’ op de Brexit. “De mensen die ik spreek zijn er niet blij mee”, zegt hij. “Nu moet ik wel zeggen dat het gaat om mensen die net als wij bezig zijn met sustainability, met geld verdienen zonder dat de wereld of mensen in de keten eronder lijden. Die denken allemaal na over de wereld als geheel, die grote is dan een land als Engeland of Nederland, die vinden dat je het samen met doen. Dan is dit wel een enorme stap achteruit.”

Extra werk

Van Son voorziet een hoop extra werk, wat de handel niet ten goede zal komen. “Voor Mud Jeans zat ik al dertig jaar in de kledingindustrie en ik kan mij nog goed herinneren hoe het er voor de tijd van vrij handelsverkeer aan toe ging. Je moest alles inklaren en allerlei documenten invullen, dat maakt het wel moeilijk. Wij hebben nu een kantoor in Noorwegen, dat land valt ook buiten de EU en dat duurt elke keer lang. Als wij een sample sturen naar Noorwegen dan duurt het soms week voor het daar aankomt.”

Prijzen stijgen

Ook de prijzen van Mud Jeans zullen in het VK stijgen met 15 tot 20 procent, zegt Van Son. Maar dat zal zijn merk geen schade berokkenen, voegt de ceo eraan toe. “Ik verwacht geen spectaculaire problemen voor Mud Jeans. Wij zijn een kleine speler en onze klanten kiezen voor onze kleding vanwege het gevoel, niet vanwege de prijs.” En, voegt Van Son eraan toe, hij moet ook nog maar zien dat de Brexit doorgaat. “Ik hoorde nu alweer dat er een partij is die via de wet gaat proberen de exit tegen te houden. Mocht het wel doorgaan, zullen de Engelsen de grote verliezer zijn. Ik verwacht dat EU hard optreedt om zo een voorbeeld te stellen naar andere landen die een exit uit de Europese Unie overwegen.”  

‘Moeilijk in te schatten’

Jeansmerk Denham werkt met een agent in het VK. Wat die van de Brexit gaat merken, kan woordvoerder Milou Dooijes niet zeggen. “Dat is moeilijk in te schatten nu. Ik denk dat het meer effect heeft op merken die daar een hoofdkantoor hebben of winkels dan op merken die, zoals wij, werken met een goede lokale partij.” Daarbij zijn de focusmarkten voor Denham naast Nederland, Duitsland en Japan. Hier zijn alle hoofdkantoren gevestigd.

Brancheorganisatie Modint heeft nog geen ongeruste geluiden uit de modesector gehoord. Woordvoerder Antonio Barberi Ettaro benadrukt dat het ook nog onduidelijk is wat precies de gevolgen zullen zijn, vooral als het gaat om de economische ontwikkelingen in het VK. “De wisselkoers zal het grootste effect hebben en die is gedaald.” Volgens Barberi Ettaro zullen de effecten in de modewereld pas zichtbaar worden tijdens de beurs Pure in Londen. “Het kan zijn dat merken investeringen nu even uitstellen, omdat ze nog niet weten welke kant het op gaat. Als de Brexit werkelijkheid wordt kunnen handelsbarrières zoals afwijkende standaarden zoals op het gebied van koordjes in kinderkleding of brandveiligheid een nieuwe hindernis worden voor modebedrijven.”