Een plek waar ondernemers en gemeente vlekkeloos samenwerken? Sommigen kunnen er alleen maar van dromen maar met de pilot ‘Verlichte regels winkelgebieden’ moet deze droom dichterbij komen. Winkeliers en horecaondernemers moeten zich namelijk aan veel regels houden die niet meer passen bij waar een winkelgebied naartoe gaat. En dat brengt beperkingen met zich mee die invloed hebben op het gehele winkelgebied. Daarom wordt er in de anderhalf jaar durende pilot gekeken naar welke regels verbeterd, (tijdelijk) buiten werking gesteld of geschrapt kunnen worden.

De pilot is één van de twintig afspraken die zijn gemaakt in de Retailagenda die op 17 maart 2015 is gepresenteerd aan Minister Henk Kamp van Economische Zaken. In de komende anderhalf jaar begeleidt kennis- en netwerkorganisatie Platform31 twaalf gemeenten in het verlichten van regels die het functioneren van winkelgebieden bemoeilijken. Textilia vergezelde Hanneke van Rooijen en Arjan Raatgever van Platform31 in Alkmaar bij hun overleg met voorzitter van de winkeliersvereniging Jelle Groeneveld en bestuurslid Lida Mathot.

Primark

Zelfs op een zonnige dag ziet het er droevig uit. Het gat dat de brand op nieuwjaarsdag 2015 heeft achtergelaten aan de Langestraat in Alkmaar is nog altijd goed te zien. “Het had niet veel gescheeld of de panden ernaast waren ook de lucht in gegaan”, vertelt Groeneveld droevig. Maar ondertussen wordt er ook alweer hard gewerkt aan de toekomst want niet veel verderop zijn sloopmachines bezig met het creëren van een locatie voor de nieuwe Primark. Een keten die eigenlijk niet in het straatbeeld van Alkmaar past.

Groeneveld: “Wij willen ons onderscheiden van andere gemeenten door in een iets hoger segment te zitten en geen outlet te zijn. Natuurlijk is er gediscussieerd of een Primark in Alkmaar wel een goed idee is maar ook wij merken dat het bedrijf goed is voor de toestroom en tegelijkertijd geen concurrentie is voor de andere winkels in het gebied omdat het een totaal ander segment is. We zijn ook niet bang voor een eenheidsworst. In de grote straten zitten de ketens die andere winkelgebieden ook hebben maar vooral de onderscheidende zijstraten maken ons anders.”

Regels

Tijdens de wandeling door Alkmaar worden ook een aantal problemen besproken waar de winkeliersvereniging tegenaan loopt. Het zijn andere problemen dan in andere gemeenten, weet Van Rooijen van Platform31 te vertellen. “Meestal komen we tegen dat ondernemers meer wensen dan dat de regels toestaan. In Alkmaar wordt al vrij soepel met de regels omgegaan. Ondernemers mogen bijvoorbeeld in de avonden en op zondagen hun winkel openen, maar het merendeel blijft dicht. Ondernemers in Alkmaar blijken  lastig te verenigen en er wordt ook niet optimaal gebruik gemaakt van de ruimte die de regels biedt.”

Issues

De situatie in Alkmaar is niet alarmerend, alhoewel de gemeente en ondernemers zich zorgen maken over de verzwakte concurrentiepositie en het imago van Alkmaar. Natuurlijk is er ruimte voor verbetering. Van Rooijen: “Zo blijkt het aanvragen van een vergunning nogal een karwei dat stapels papier kost en maanden van tevoren aangevraagd moet worden. De gemeente is in deze procedure tot nog toe vrij star.”

“Ook zijn er ondernemers die een nieuwe horecagelegenheid willen exploiteren, maar dat van de gemeente niet mogen vanwege de vastgestelde concentratie van detailhandelsbestemming in Alkmaar.” Aan Platform31 daarom de taak om de twee dichter bij elkaar te brengen. Textilia sprak de volgende dag met Van Rooijen:

Wat is er verder nog besproken?

“Na de rondleiding hebben we verder gesproken met Groeneveld, Mathot, de gemeente en de voorzitter van de horecavereniging. Dit ging over de context van het winkelgebied, de samenwerkingsstructuur, het beleid dat loopt en wat gepland staat en waar wij rekening mee moeten houden in de pilot. Natuurlijk bespraken we ook welke regels in de weg zitten en op basis hiervan hebben we een eerste richting voor de pilot bepaald.”

Wat gaat er nu gebeuren?

“Vanuit Platform31 schrijven we een startnotitie waarin alle twaalf deelnemende winkelgebieden worden beschreven. De startnotitie omvat ook een eerste overkoepelende analyse en ambitie per pilotgebied en van de pilot als geheel. In juni komen alle pilotdeelnemers bij elkaar. Daarnaast gaan de gemeenten zelf aan het werk met een plan van aanpak.”

Op wat voor uitkomst hopen jullie met dit project?

“Door deze pilot moeten we een duidelijk beeld krijgen waar en welke regels het functioneren van winkelgebieden anno 2015 belemmeren en waar de ruimte zit in het verlichten van die regelgeving. Tijdens de looptijd van de pilot experimenteren we met het verbeteren, (tijdelijk) buiten werking stellen of schrappen van die regels. Natuurlijk streven we ernaar dat de pilotdeelnemers ook na afloop van de pilot (najaar 2016) zelfstandig door kunnen op de ingeslagen weg.”