Tot 1 januari 2021 is-ie van toepassing: de nieuwe Retail non-food cao. Naast zaken als een loonstijging van 1,34%, is er daarin extra veel aandacht voor de ontwikkeling en het behoud van winkelmedewerkers. “Waarom juist behoud belangrijk is?”, vraagt Belt. “De arbeidsmarkt is aan het opdrogen en we horen klachten van ondernemers over hoe moeilijk het is om werknemers te vinden. Wel nu, als je ze niet kunt vinden dan moet je ze maken.”

Bas Kamst, eigenaar van vier Kamst Mode-winkels, beaamt dat het lastig is om het vak interessant te houden voor bestaande maar ook voor nieuwe medewerkers. “De beweegredenen om te werken zijn veranderd. Vooral jongeren zijn erg individualistisch en gefocust op hun vrije tijd. Voor die vrije tijd moet er geld verdiend worden.”

Extra beloningsstructuur

Individuele aandacht is ook binnen een baan steeds belangrijker geworden. “Men wil gezien worden”, zegt Kamst. Betrokken worden bij het bedrijf en oprechte aandacht voor de ontwikkeling binnen je functie, zijn volgens hem de grootste factoren voor werktevredenheid. De ondernemer is dit jaar gestart om samen met zijn werknemers de belangrijkste kernwaarden voor het bedrijf vorm te geven. Samen met hen wil hij het verschil maken. Dit doen zij onder andere middels trainingen, ontwikkeld met opleiding organisaties Cube Retail en Shopology.

Volgens Kamst hoort een goede beloning, in welke vorm dan ook, bij dat nieuwe ondernemen. De nieuwe cao is volgens hem een goede eerste stap, maar de ondernemer wil meer doen voor zijn medewerkers. Hij heeft de handen ineen geslagen met een aantal collega-ondernemers. Samen werken ze aan een extra beloningsstructuur. Kamst: “Ik wil mijn medewerkers onderdeel maken van ons succes en hen belonen. We zijn aan het nadenken over de invulling hiervan; zit dat in meer geld, vrije dagen of aandelen bijvoorbeeld? Samen met collega’s zijn we hierover aan brainstormen.”

De retailers hebben allen de ambitie om een beloningsstructuur te creëren, buiten de cao om, die beter past bij hun visie. “In de basis vinden wij de cao goed hoor, maar we willen echt het verschil maken voor onze medewerkers. Als het goed gaat dan mogen zij daar ook van profiteren. En als het slecht gaat, dan willen we niet de helft van de medewerkers moeten ontslaan.” De ondernemers hebben inmiddels naar verschillende modellen gekeken en zijn nog in beraad. Kamst: “Wat voor mij na de samenkomst duidelijk werd, is dat ik duidelijker voor ogen heb dat we meer diversiteit willen bieden voor bestaande en nieuwe medewerkers.”

Ruimte voor verbetering

Belt vindt extra maatregelen bovenop de cao een goed idee. Volgens hem laat de cao veel ruimte over die werkgever en werknemer zelf kunnen invullen. “Dat wordt steeds belangrijker in de toekomst. Kies wat het beste bij jouw zaak past. De één vindt en bonussysteem heel aantrekkelijk, een ander ziet liever een structurele loonsverhoging, weer een ander volgt liever een opleiding.” Het risico dat personeel na een opleiding – er komt 150 euro per persoon per jaar aan ontwikkelingsbudget − naar de buren rent, omdat zij bijvoorbeeld meer betalen, is volgens Belt klein. Het bieden van een opleiding laat zien dat je loyaal bent en geeft om de ontwikkeling van je medewerkers. Betrokkenheid is tegenwoordig een populairder begrip dan salaris. “Je moet wat risico nemen, maar ook creatiever zijn. Het verschil met de buren zit juist in het type werknemer.” Denk aan pilaren als deskundigheid, interesse in de klant, gastvrijheid en een goede relatie met vaste medewerkers.

Ook ondernemer Teunis Speksnijder van Speksnijder Mode denkt dat het betrekken van medewerkers bij hun functie en het beleid steeds belangrijker gaat worden. “Door met elkaar te weten waar je heengaat vinden betrokken medewerkers het leuk om bij je te blijven werken. Verder denk ik dat medewerkers in de toekomst meer zeggenschap willen over bijvoorbeeld hun uren en het aantal vakantiedagen. Men zet werk niet altijd meer op de eerste plek, dat is soms in conflict met wat je als werkgever vindt. Daar moet je een gezond evenwicht in kunnen vinden. Meer vakantiedagen opnemen kan juist voordelig zijn als de medewerker daardoor fitter en energieker is. Iemand die zijn dagen nooit opneemt kan weleens eerder uitvallen.” Het aantal dagen in de nieuwe cao lijkt Speksnijder prima. Zo kunnen medewerkers maximaal vier vakantiedagen per jaar kopen of verkopen.

Kwaliteit in de winkelstraat

Loyale en betrokken medewerkers zijn vaak al lang in dienst. Toch hoort Belt vaak dat ondernemers het lastig vinden om iemand in vaste dienst te nemen. “Bang dat er toch nog een crisis komt en men aan het personeel vastzit. Je kunt iedere twee jaar opnieuw iemand gaan inwerken, maar dit lijkt me niet heel bevorderlijk voor de relatie met je personeel en die met klanten. Als werkgeversorganisatie vinden wij dat het ontslagrecht versoepeld moet worden, zodat we ons meer kunnen bezighouden met de kwaliteit van de winkelstraat. Leveren wij als winkeliers die niet aan de consument, dan gaan ze wel ergens anders naartoe.”

Lees in Textilia nummer 1 meer over het creëren van loyale en betrokken medewerkers.

Cao feitjes: een kort overzicht van de belangrijkste wijzigingen in de nieuwe cao, per 1 januari 2019

• Loonsverhoging: de lonen in de schalen worden met 1,34% verhoogd.
• Extra vakantie-uren: medewerkers die 50 worden of hun 25-jarig dienstverband bereiken, hebben geen recht meer op een extra vakantiedag.
• Recht op roostervrije dagen: als een medewerker op zowel zaterdag als zondag werkt, dan heeft hij het recht op één roostervrije zaterdag of zondag per maand. Ook hoeven medewerkers éénmaal per maand twee aaneengesloten dagen niet te werken.
• Toeslag e-commerce: de toeslag van 22.00 tot 24.00 uur geldt niet langer voor medewerkers die werkzaam zijn bij e-commercebedrijven en bij bedrijven waar e-commerce-activiteiten worden verricht.
• Maaltijdvergoeding: indien de werkgever geen maaltijd verstrekt, heeft de medewerker recht op een vergoeding van tenminste 4,30 en maximaal 8,80 euro.

Bron: Inretail