Mensen zijn hardleerse kuddedieren. Vaak moet er eerst een ramp gebeuren voordat we vastgeroeste patronen doorbreken. ‘Rana Plaza’ was zo’n ramp. Nu beweegt de kudde zich langzaam, maar onomkeerbaar in de goede richting: naar een eerlijker en veiliger kledingindustrie.

1. De miserabele omstandigheden in de kledingindustrie zijn definitief in ons collectieve bewustzijn gegrift. Rana Plaza was lang niet de eerste fabrieksramp, maar wel de eerste die nu al een jaar ondernemers, journalisten, politici en consumenten over de hele wereld in zijn greep houdt.
2. Meer dan 150 kledingmerken hebben het veiligheidsakkoord voor Bengaalse kledingfabrieken ondertekend. Bijna alle grote namen zitten er tussen: H&M, Inditex, G-Star, V&D, Zeeman, Hema, C&A. Dat is een rechtstreeks gevolg van ‘Rana Plaza’: Schone Kleren Campagne introduceerde het akkoord al in 2011, maar toen ondertekende bijna niemand.
3. De eerste nabestaanden en gewonde textielarbeiders hebben betaald gekregen uit een compensatiefonds. In totaal hebben kledingmerken nu $7 miljoen van de geplande $40 miljoen ingelegd.
4. De Bengaalse overheid heeft het minimumloon voor textielarbeiders met 77% verhoogd naar $68 per maand. Nog steeds niet veel, maar wel een doorbraak. Bovendien mogen werknemers zich vrijer verenigen, zoals in de Bangladesh Centre for Workers Solidarity.
5. Inspecties maken de Bengaalse textielindustrie veiliger. Honderden fabrieken zijn inmiddels geïnspecteerd. Twee fabrieken zijn gesloten vanwege gevaarlijke arbeidsomstandigheden. De eerste inspectierapporten zijn openbaar gemaakt.

Ook hoopvol: in Nederland ondertekenden StarSock, Mud Jeans, I-Did, A.F.Textiles, Rubia Natural Colours, Kici, C&A, Desso, Nike, Mahan, Texperium, House of Denim, Van Puijenbroek en Solidaridad samen met MVO Nederland een ambitie om de kledingindustrie te verduurzamen.

Reden voor felicitaties is dat allemaal niet natuurlijk. Er moet nog heel wat meer gebeuren voordat al onze kleding echt duurzaam en eerlijk is. Maar er is reden om voorzichtig optimistisch te zijn: het roer is om. We kunnen en willen niet meer terug. 

Michiel van Yperen is Sectormanager Textiel bij MVO Nederland: hét nationale bedrijvennetwerk voor duurzaam ondernemen.