De retailsector is in fundamentele verandering, ziet de Rabobank in de retailupdate van januari. De particuliere consumptie blijft weliswaar naar verwachting ook in 2020 groeien – dat is positief voor de Nederlandse detailhandel – maar de Rabo-bankiers maken zich steeds meer zorgen over het feit dat veel te weinig retailers echt in actie willen of kunnen komen.

Want belangrijker dan het meeliften op de groei van de consumptie, is het inspelen op structurele veranderingen in de sector. Zeker voor zelfstandige retailers worden de uitdagingen steeds groter. De concurrentie neemt toe en de relevantie van veel winkels en formules neemt qua bereik en aanbod af. Ondernemers moeten hierop inspelen door hun strategie aan te passen, aldus de bank.

Amazon drijvende kracht achter veranderend retaillandschap

Vooral de mogelijke komst Amazon wordt door de Rabobank gezien als een sterke kracht achter het veranderende retaillandschap. “Amazon zou in Nederland binnen tien jaar een omzet kunnen hebben van zo’n tien miljard euro. Wij denken dat de verdere groei van Amazon de Nederlandse retailsector in zijn geheel (online en offline) dwingt om versneld in actie te komen. Dat is positief want wij maken ons steeds meer zorgen over het geringe en trage verandervermogen van de Nederlandse retailsector. Als Amazon een sterke push kan geven aan het versnellen en verbeteren van dit verandervermogen, dan is dat een positief effect dat naar onze mening zeer welkom is.”

De bank denkt dat als Amazon een meer prominente positie krijgt in het Nederlandse winkellandschap, online winkelen voor de klant nog aantrekkelijker wordt dan nu. Dat zou voordelen kunnen opleveren voor andere online partijen. “Amazon kan de online markt in zijn geheel laten groeien en daar kunnen andere online partijen ook van profiteren qua omzet. “

Fysieke retail in het gedrang

Het rapport constateert wel dat dit ten koste gaat van de fysieke retail, omdat de markt in zijn totaliteit slechts beperkt groeit. “Offline winkels betalen de rekening van de verdere shift naar online, zeker als winkels niet meer zijn dan pakhuizen met een kassa vol spullen die overal te koop zijn.”

De bank denkt dat consumenten minder snel naar de winkel zullen gaan. “Als je online alles kan kopen wat je wilt, moet je goede redenen hebben om je kostbare tijd, moeite en geld te besteden aan een winkelbezoek.”

Lokale gunfactor

De tijd van middelmaat is allang voorbij en alleen de allerbeste winkeliers zullen nog een toekomst hebben, denkt Rabobank. “Lokale winkeliers moeten volop inzetten op hun eigen mobiele vind- en zichtbaarheid en heel hard blijven werken aan de lokale gunfactor middels expertise van medewerkers en beleving in de winkel.”

De mobiele telefoon is de sleutel

De toekomst van retail is de naadloze digitale integratie van online en offline commercie waarbij de klant volledig centraal staat. De sleutel is de mobiele telefoon, die de cruciale verbinding tussen beide werelden biedt. Het gaat daarbij onder meer om het versterken van loyaliteit en samenwerken met platforms.

Trend 1: Fusion

Fusion’ gaat over het steeds verder vervagen en verdwijnen van grenzen binnen en buiten de retailsector. Dat biedt nieuwe groeikansen bij het stretchen van de formule in het retail aanbod, markten, locaties en de waardeketen. De voorbeelden laten zien dat er nog veel kansen zijn voor ondernemende bedrijven, zoals Kleertjes.com. In augustus 2019 heeft de kindermodewebsite een partnerplatform gelanceerd onder de naam Kleertjes & co. Met deze nieuwe stap wil de kinderkledingwebsite een warenhuis worden waar ouders alles voor hun kind onder één dak kunnen vinden.

Trend 2: Verticale integratie & Smart Data

Verticale integratie – het voeren van regie over de keten en het dicht bij de klant komen – is een belangrijke trend in retail. De voorbeelden laten zien dat zowel retailers als merkeigenaren deze regierol proberen te pakken. Zo heeft Decathlon het hockeymerk Dita gekocht. Na de afgelopen jaren al samengewerkt te hebben door de productie van speciale editities, heeft de Franse sportretailer het Nederlandse merk ingelijfd. De distributie van Dita naar specialistische hockeyretailers blijft in handen van All Weather Sports in Utrecht.

Ook ziet Rabobank de verticale integratie terug bij Capri Holdings, het moederbedrijf achter Michael Kors, Versace en Jimmy Choo. Dit bedrijf gaat de schoenenfabriek van het Italiaanse familiebedrijf Alberto Gozzi in het eerste kwartaal van 2020 overnemen. Alberto Gozzi maakt al jarenlang schoenen voor verschillende high-end labels en gaat dat nu ook voor de merken van Capri doen. De overname. De fabriek zal beginnen met de productie voor Jimmy Choo en Versace. Daarna zal het bedrijf ook voor Michael Kors gaan produceren.

Trend 3: Omnichannel & Technologie

De klant staat centraal in de trend ‘Omnichannel & Technologie’ en niet de technologie of de kanalen, vindt de Rabobank. “Door het combineren en naadloos integreren van alle beschikbare kanalen wordt de service aan de klant verbeterd, waarbij technologie ondersteunend is.” Alsvoorbeelden geeft de bank ICI Paris XL, dat een ‘click & collect’-service in zijn winkels introduceerde. Online bestellingen uit het gehele assortiment kunnen al na een uur in een gekozen filiaal worden opgehaald.

Trend 4: Samenwerking

“Een groot voordeel van samenwerking is dat de zelfstandigheid in stand blijft terwijl verschillende strategische doelen bereikt worden. Daarbij worden de risico’s van andere groeistrategieën vermeden. Steeds snellere technologische ontwikkelingen en veranderende klantverwachtingen wijzigen de traditionele waardeketen in een ‘waardewiel’ waarin de klant centraal staat. Dit waardewiel kan een bedreiging zijn voor retailers (meer spelers verdelen de markt), maar biedt ook kansen voor nieuwe samenwerkingen met nieuwe en bestaande spelers. “

De bank ziet Only for Men als voorbeeld: “Only for Men biedt naast producten ook diensten (stomen en wassen) aan klanten door samen te werken met specialist Dobbi. “ Consumenten kunnen hun kleding inleveren bij het Only for Men-filiaal in Voorburg. Dobbi haalt de kleding op dinsdag en donderdag op. De eerstvolgende dinsdag of donderdag na vijf uur ’s middags kan de kleding weer worden opgehaald. Als de pilot succesvol blijkt, wordt deze uitgerold naar meer Only for Men-filialen.

Trend 5: Markt & Concurrentiepositie

“De retailsector groeit nog steeds, maar de vertrouwensindicatoren staan op een laag niveau. Structurele veranderingen in de sector (gedrag, online, technologie) zijn belangrijker dan economische swings. Door de opkomst van online is het niet langer nodig om het complete assortiment in de winkel te laten zien waardoor – naast enkele grote flagshipstores – kleinere winkels nodig zijn. Verder moet er meer beleving in de winkels om klanten te trekken.”

Verder meldt de Rabobank dat in de 17 grootste centra van Nederland (onze binnensteden) het aantal passanten sinds 2005 met 20% is terug gelopen. In de middelgrote centra bedroeg de daling 30%. Aan de door Locatus gerapporteerde daling van de winkelpassanten liggen enkele fundamentele oorzaken ten grondslag, waaronder: (1) De combinatie van online shoppen en online oriënteren waardoor mensen minder vaak en veel gerichter winkels bezoeken en (2) Concurrentie van andere shoppingtrips. Zo zijn Factory Outlets de afgelopen 15 jaar aanzienlijk drukker geworden. Inspelen op de nieuwe werkelijkheid is cruciaal en niet iedereen is daar even succesvol in. Deze trend zal naar onze verwachting verder doorzetten.

LEES HIER HET VOLLEDIGE RAPPORT (PDF)