De Levi’s 501 viert 150-jarig bestaan. Van werkbroek tot icoon
Beeld: Levi’s
Iedereen weet wel dat de 501 een ontwerp is van Levi Strauss. Maar wist je ook dat het daadwerkelijk de allereerste spijkerbroek ter wereld was? Alleen heette het model toen nog niet zo en zag het er een beetje anders uit. Het was een werkbroek verstevigd met klinknagels (‘rivets’), waar in 1873 patent op werd aangevraagd. Toen dat patent in 1890 verliep, kreeg het kledingstuk het nummer 501, om zich te onderscheiden van de concurrentie. Wat het getal precies betekende, is niet duidelijk, maar waarschijnlijk gaat het om een codering van productgroepen en prijsniveaus. Het ontwerp van de 501 is door de jaren heen regelmatig aangepast. De allereerste jeans waren eigenlijk een soort overall van 9oz blauwe denim, met één achterzak aan de achterkant. In 1901 werd de tweede achterzak toegevoegd.
Vanaf de jaren twintig werden de jeans gemaakt van 10oz rode selvedge denim, met het kenmerkende rode stiksel op de omslag. Een andere belangrijke wijziging was de toevoeging van riemlussen in 1922, waarbij de buikflap en de bretelknopen konden worden weggelaten. In de jaren dertig werden er nog meer vernieuwingen doorgevoerd, waaronder de inmiddels iconische rode tab aan de rechterachterzak. Het enige dat altijd is gebleven, is het Arcuate-stiksel op de achterzakken. Een andere belangrijke mijlpaal was toen in 1954 de rits werd geïntroduceerd in plaats van de knoopsluiting. En in 1971 werd de merknaam in de rode tab voortaan in kleine letters geschreven in plaats van in kapitalen. Later zou dit voor vintage verzamelaars het kenmerk te zijn om oude van nieuwe modellen te onderscheiden.
Filmsterren en muzikanten
Lange tijd diende de 501 als werkkleding voor onder anderen mijnwerkers, cowboys en houthakkers. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de 501 jeans bekend in Europa doordat Amerikaanse soldaten ze droegen. In de jaren vijftig verschoof de functie van jeans van werkkleding naar vrijetijdskleding; pas vanaf deze periode werd de 501 jeans genoemd. Filmsterren als James Dean en Marlon Brando en later Marilyn Monroe en Brigitte Bardot dragen de broek in films, campagnes en privé. Vanaf de jaren zestig begon Levi’s met de export naar Europa, en in de jaren zestig en zeventig werd jeans belangrijke vrijetijdskleding. Hier profiteerde de 501 van, maar er kwamen ook nieuwe jeansmodellen op, zoals de bell bottom en de stretchjeans.
Mede dankzij grote reclamecampagnes was de 501 in de jaren tachtig zeer populair. Iconisch is de Launderette-reclame uit 1985, waarin zanger Nick Kamen zijn jeans in een volle wasserette uittrekt om te wassen met stenen. De 501 is te zien op de hoes van Bruce Springsteens album ‘Born in the USA’ en Madonna’s plaat ‘Like a Prayer’. In 1995 sponsort Levi’s de Rolling Stones Voodoo-tour, wat zorgt voor veel aandacht voor het merk. De populariteit van het model duurt voort tot ver in de jaren negentig. In Nederland speelde retailer America Today een belangrijk rol bij het op de kaart zetten van de 501, net als dumpwinkels die leger- en werkkleding importeerden uit Amerika. Er ontstond een steeds groter netwerk van verkooppunten, totdat vrijwel elke zichzelf respecterende jeanszaak Levi’s in het assortiment had.
Steeds meer concurrentie
Eind jaren negentig ontstaat er een kentering in de populariteit van de 501. Jeans worden lager en strakker. Concurrenten als Diesel, G-Star en Replay komen steeds met nieuwe modellen terwijl Levi’s blijft inzetten op de 501. Dat wordt meer een broek voor de ouders in plaats van voor de hippe jongeren. De omzet van het bedrijf daalde en er werden zelfs fabrieken gesloten. Maar de 501 bleef altijd in het assortiment en er volgden regelmatig pogingen om ’m weer in de spotlight te zetten: van customized varianten tot vintage modellen. Toch kreeg het model nooit meer echt voet aan de grond bij een groot publiek.
Tot de huidige revival van de jaren negentig, waardoor ook de 501 weer volop in de belangstelling staat. Het model sluit perfect aan op het huidige modebeeld en voor zomer 2022 waren er de nieuwe korte 501 Crop en de iets lossere 501 90’s. In de bijbehorende campagne schittert model en ‘nineties-baby’ Hailey Bieber, die maar liefst 43 miljoen volgers op Instagram heeft. Het nieuwste wapenfeit is de circulaire versie van organisch katoen en gerecycled denim, die volledig recyclebaar is. En daarmee krijgt de 501 definitief het eeuwige leven. Ter ere van het jubileum brengt Levi’s in 2023 de klassieke 501-pasvorm uit 1954 en die uit 1981 opnieuw uit, samen met een nieuwe reeks afwerkingen voor zowel de 501 Original als de 501 ’93.
Dit artikel verscheen eerder in Textilia magazine.
Neem een abonnement op Textilia en blijf geïnformeerd
Ook de printedities van Textilia ontvangen? Sluit dan nu een totaal abonnement af.
Naast 24/7 toegang tot alle exclusieve content op de website en het archief, krijg je dan ook het prachtige magazine thuisbezorgd met elk seizoen de allernieuwste kleurkaarten. Daarnaast profiteer je als abonnee van mooie kortingen op trainingen, webinars en events.
