Juichen: in luide vrolijke klanken, in vrolijk geroepen woorden zijn vreugde te kennen geven.

Met deze zin omschrijft de dikke Van Dale het woord juichen, maar de manieren waarop men hier invulling aangeeft, lopen sterk uiteen. De een steekt ouderwets z’n armen in de lucht, rent een stukje en laat zich door zijn medespelers omhelzen. De ander slaat een kruisje of zakt op zijn knieën om God te danken. Maar steeds vaker wordt een doelpunt gevierd met een komische act.

FC Stjarnan

De voetballers van de IJslandse voetbalclub FC Stjarnan bijvoorbeeld, verdienden geen wereldfaam door hun hoogstaande spel, maar wel door de manier waarop ze hun doelpunten vieren. De spelers grepen hun goals de afgelopen maanden aan om uitgebreide shows op te voeren en die vervolgens via YouTube te verspreiden. Zo voerden ze onder andere De Vis uit. Een act waarbij de doelpuntenmaker een denkbeeldige hengel uitgooit, de rechtsback een vis op het droge nadoet en de voorstopper een foto maakt van enkele spelers met de vis. Bij elke goal voeren de spelers een ander toneelstukje op. Ze lazen bijvoorbeeld een denkbeeldige krant op een denkbeeldig toilet en voerden een toneelstukje op rond de geboorte van een bal. Ze ontvingen voor hun acteerwerk de niet bestaande prijs voor Beste Doelpuntviering Ooit van Engelse, Chinese en Braziliaanse websites.

De doelpuntenviering van FC Stjarnan begon als grap om het handjevol toeschouwers op de tribune te vermaken, maar kreeg een wereldwijd publiek toen iemand besloot het filmpje op YouTube te zetten (20 miljoen hits in twee dagen). De IJslandse voetballers vinden alle aandacht prachtig. “We lachen ons kapot”, zegt spits Halldór Björnsson. “Het begon als grapje, maar toen het filmpje op YouTube kwam, begon het balletje te rollen. We krijgen ineens aandacht van journalisten uit de hele wereld. Dat is nogal bijzonder voor zomaar een clubje uit IJsland.”

Culturele invloeden

Juichen lijkt zo eenvoudig, maar achter deze simpele uiting van vreugde blijkt meer te zitten. In het boek ‘Het grote juichen – de geschiedenis van het triomfvertoon in voetbal’ gaan Henk-Jan Grotenhuis en Tim Duyff in op de vele vormen van juichgedrag en de historische ontwikkeling hiervan sinds de Tweede Wereldoorlog. Volgens de auteurs zijn maatschappelijke ontwikkelingen van invloed op de manier waarop sporters juichen. Daarbij spelen ook de tijdgeest en culturele invloeden een rol.

De man die het bijzondere juichen zo ongeveer heeft uitgevonden, is Roger Milla die tijdens het WK Voetbal van 1990 zijn doelpunt vierde met een dansje bij de cornervlag. Deze manier van juichen lijkt echter voorbehouden aan voetballers van Zuid-Amerikaanse of Afrikaanse komaf. Toen Boudewijn Zenden onlangs bij zijn club Sunderland een ongelukkig dansje maakte in navolging van zijn ploeggenoot Asamoah Gyan, kreeg hij de lachers op zijn hand. Het dansje kreeg zelfs een naam: the chicken dance. Boudewijn Zenden zelf kon gelukkig zelf ook lachen om zijn matige dansprestaties. “Ik moest meedoen in de Afrikaanse stijl, daarom ziet het er wat raar uit.”

Nuchtere Hollanders

Wat ons Nederlanders betreft, hoeft het juichen niet zo uitbundig te gebeuren. Driedubbele flikflaks, het shirt uittrekken of van te voren bedachte toneelstukjes halen het niet bij het ouderwetse juichen. Wij geven de voorkeur aan gewoon uitbundig zwaaien met twee armen in de lucht, huppelen en dan voor een omhelzing naar je medespelers rennen. Dit blijkt uit een onderzoek dat supermarktketen Plus eerder dit jaar liet uitvoeren in het kader van hun WK juichbandjes spaaractie. Nederlanders van 18 jaar en ouder waardeerden dit juichen met een 7,2. Wel blijken leeftijd en geslacht een rol te spelen bij de waardering voor het juichen. Jongeren tot dertig jaar stellen een toneelstukje meer op prijs dan 45-plussers. En waarschijnlijk niet verrassend: vrouwen waarderen het uittrekken van een shirt meer dan mannen.