Van de zes typen ondernemers die Motivaction onderscheidt, is er slechts één – de Jagers (4% van 1500 ondervraagden) – die verwacht volgend jaar een klein beetje groei te kunnen realiseren.

De TrendMeter-index voor 2012 staat op -10. Dat is een afname van maar liefst 21 punten ten opzichte van maart van dit jaar. In juni 2010 stond de index nog op +9. Dat betekent dat het pessimisme in het MKB duidelijk overheerst.

Bij de Jagers staat de index nog op +2, al is deze wel met 25 punten gedaald ten opzichte van maart. Bij alle andere groepen is hij negatief en duidt de index dus op verwachte krimp.

Omzet
Ondernemers verwachten vooral dat de orderportefeuille zich negatief zal ontwikkelen. De index voor de orderportefeuille staat op -5 (+25 in maart en +23 in juni). Slechts een kwart van de ondernemers verwacht een toename van het aantal orders, voornamelijk uit het buitenland.

Ook de verwachtingen ten aanzien van de ontwikkeling van de winst zijn flink naar beneden bijgesteld, van +15 naar -11. Alleen van de Jagers kunnen we een minimale plus verwachten (+1). Hoewel Jagers van huis uit notoire optimisten zijn, hebben zij de winstverwachting echter wel flink naar beneden bijgesteld: in maart stond de index nog op +40!

Minder investeringen 
Ondernemers nemen hun maatregelen: qua investeringen gaan ze flink op de rem staan en de stagnatie die we zagen in juni (-5) en maart (-1) zet door in een forse afname ( -17).

Directeur van Motivaction Pieter Paul Verheggen zegt hierover: “We weten dat ondernemers een paar moeilijke jaren achter de rug hebben en dat bij velen de reserves zijn opgedroogd. Het is jammer dat die ondernemers die nog wel ruimte zien om te investeren op moeilijkheden stuiten met de financiering daarvan. Dat versterkt de onzekerheid en belemmert de innovatie die zo broodnodig is voor het op gang brengen van de economie”.

Investeer in ICT
De verwachte afname in investeringen gaat vooral ten koste van huisvesting en inventaris, mobiliteit en personeel. Op twee gebieden wordt echter niet bezuinigd: in ICT en marketing & communicatie wordt komend jaar zelfs meer geïnvesteerd.

Willem Overbosch, directeur van MKB Servicedesk, is blij met deze investeringen: “Ondernemers uit alle branches moeten inspelen op de kansen die het internet te bieden heeft. Het ontdekken van nieuwe markten hoeft niet altijd geld te kosten, het begint vaak bij het zien van de kans. Ook ondernemers in meer traditionele branches kunnen hier gebruik van maken en van de krimp een kans maken.”

Tips
De huidige marktomstandigheden vragen om een actievere aanpak van de ondernemer. Ga bijvoorbeeld met je team brainstormen, bedenk creatieve ideeën om klanten te lokken en kijk daarnaast kritisch naar je bedrijfsvoering. Deze tips kunt je als leidraad gebruiken:

Tip 1: omzetbudget
Hoe is de ontwikkeling tot op heden als je dit vergelijkt met het door jouw vastgestelde budget? Hoe heb je geanticipeerd op de huidige en te verwachten ontwikkelingen? Is het inkoopbudget hierop afgestemd? Houd vooral rekening met de verwachtingen voor 2011. Peil zowel landelijke als lokale ontwikkelingen. Maar koop niet je eigen min in!

Tip 2: Marketingplan
Houd vast aan je marketingbudget. Bespaar juist nu niet op commerciële activiteiten.  Bespreek de marketingacties met leveranciers, betrek hen bij de uitvoering van de plannen en deel zo mogelijk de kosten.

Tip 3: Kosten
Blijf kritisch op je kosten. Waarop kun je bezuinigen en waarop beslist niet? Besparen op personeelskosten kan, maar te weinig personeel kan je ook omzet kosten.

Tip 4: Voorraad
Ruim oude voorraad op, ook al denk je er nog hoge marges mee te behalen. De uitstraling van de winkel verbetert, het geeft ruimte in het magazijn en je liquiditeitspositie verbetert.

Tip 5: Liquiditeit
Heb je een overstand in je rekening-courant (een hoger saldo dan de door de bank toegestane limiet)? Laat je bank beoordelen of een financiering van deze overstand via een lening mogelijk is. Onderbouw het met een goed plan en houd zo boeterente buiten de deur.

Tip 6: Jaarverslag 2011
Is je jaarverslag van 2011 klaar? Kijk dan nog eens naar je budget. Kun je hierop nog bijsturen? Is je jaarverslag over 2011 nog niet klaar, neem dan contact op met je accountant. Hoe eerder inzicht in het resultaat, hoe eerder je daarop kunt inspelen.

Over het onderzoeksbureau
Motivaction voert de TrendMeter al meer dan 10 jaar uit. In de TrendMeter wordt gekeken naar de verwachtingen van ondernemers op het gebied van de orderportefeuille, winst, personeelsontwikkeling en investeringen. Een positief indexcijfer betekent dat het aantal ondernemers met een groeiverwachting groter is dan het aantal ondernemers met een krimpverwachting.