Het zandstralen van kleding om de items er ‘gedragen’ uit te laten zien, kan de dodelijke longziekte silicose (stoflongen) veroorzaken. Wyger Wentholt van de Schone Kleren Campagne op duurzaamnieuws.nl: “We zijn zeer verheugd dat WE en G-Star hebben aangegeven te stoppen met zandstralen. Deze omstreden techniek moet zo snel mogelijk de wereld uit.” Ruim 550 arbeiders in Turkije hebben inmiddels dit soort silicose opgelopen, en minstens 46 slachtoffers zijn overleden.

Eind vorig jaar gaven H&M, Levi’s en C&A al aan dat zandstralen wat hun betreft voortaan taboe is. De Nederlandse merken CoolCat, Kuyichi en Scotch & Soda hebben aan de Schone Kleren Campagne laten weten dat ook zij geen gebruik maken of zullen maken van deze techniek.

Slechte ventilatie
Anderen zijn nog niet zo ver. “Modebedrijven als Diesel, Replay en Dolce & Gabbana willen de dialoog niet eens met ons aangaan, terwijl wij weten dat zij wel zandstralen,” zegt Wentholt. Het onder hoge druk spuiten van zand op de broeken gebeurt vaak zonder goede bescherming, te lang achter elkaar en in slecht geventileerde ruimtes. Hierdoor ontstaat een vorm van silicose die zich zeer snel ontwikkelt. Omdat de controle op kledingproductie over het algemeen slecht is en afdoende bescherming niet kan worden gegarandeerd, hebben de merken besloten helemaal van deze techniek af te zien.

Hoe te herkennen?
Een gezandstraalde broek is voor de consument lastig te herkennen, maar er zijn wel aanwijzingen. “Als je jeans ziet die op bepaalde plekken lichter is of zelfs helemaal afgeschuurd, en op andere plekken niet, dan kan er sprake zijn van zandstralen,” legt Wentholt uit. “Het beste kun je dan aan de winkelmedewerkers vragen of zij kunnen garanderen dat geen mensen ziek zijn geworden van het maken van die broek, en online onze acties steunen om zandstralen te stoppen.”